-
1 adopto
I.In gen.:II.sociam te mihi adopto ad meam salutem,
Plaut. Cist. 4, 2, 78:qui manstutorem me adoptavit bonis,
who has chosen me as a guardian of his property, id. Truc. 4, 4, 6:quem sibi illa (provincia) defensorem sui juris adoptavit,
Cic. Div. in Caecin. 16 fin.: eum sibi patronum, id ib. 20, 64: quem potius adoptem aut invocem, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 9: Frater, Pater, adde; Ut cuique est aetas, ita quemque facetus adopta (i. e. adscisce, adjunge, sc. tuo alloquio, Cruqu.), make him by thy greeting a father, brother, etc., i. e. call him, Hor. Ep. 1, 6, 55:Etruscas Turnus adoptat opes,
strives after, Ov. F. 4, 880.—Hence: adoptare se alicui, to give or attach one's self to:qui se potentiae causā Caesaris libertis adoptāsset,
Plin. 12, 1, 5, § 12.—Esp. as t. t., to take one in the place of a child or grandchild, to adopt (diff. from arrogo; v. adoptio).A.Lit., constr. with aliquem, also with ab aliquo aliquem (from the real father, a patre naturali), Plaut. Poen. prol. 74 (cf. id. ib. 4, 2, 82):B.adoptat illum puerum subreptitium sibi filium,
id. Men. prol. 60:filium senatorem populum Romanum sibi velle adoptare,
Cic. Dom. 14:adoptatus patricius a plebeio,
id. Att. 7, 7:is qui hunc minorem Scipionem a Paulo adoptavit,
id. Brut. 19, 77:adoptavit eum heredemque fecit ex dodrante,
Nep. Att. 5, 2:adoptatus testamento,
Suet. Tib. 6: adoptari a se Pisonem pronuntiat, Tac. H. 1, 18:Pisonem pro contione adoptavit,
Suet. Galb. 17:quem illa adoptavit,
Vulg. Exod. 2, 10.—With in and acc.:in regnum,
Sall. J. 22, 3:in familiam nomenque,
Suet. Caes. 83:in successionem,
Just. 9, 2.—Fig.:servi in bona libertatis nostrae adoptantur,
are, as it were, adopted into freedom, are made participants of freedom, Flor. 3, 20;and of ingrafting (cf. adoptivus): venerit insitio: fac ramum ramus adoptet,
Ov. R. Am. 195; so Col. 10, 38. Those who were adopted commonly received the family name of the adoptive father, with the ending -anus, e. g. Aemilianus, Pomponianus, etc.—Hence Cic. says ironic. of one who appropriated to himself the name of another:ipse se adoptat: et C. Stalenus, qui se ipse adoptaverat et de Staleno Aelium fecerat,
had changed himself from a Stalenus to an Ælius, Brut. 68, 241; and Vitruv.: Zoilus qui adoptavit cognomen, ut Homeromastix vocitaretur, had himself called, 7, 8. So:ergo aliquod gratum Musis tibi nomen adopta,
Mart. 6, 31; in Pliny, very often, adoptare aliquid (also with the addition of nomine suo or in nomen), to give a thing its name: Baetis Oceanum Atlanticum, provinciam adoptans, petit, while it gives to the province the name (Baetica). Plin. 3, 1, 3, § 9:A Zmyrna Hermus campos facit et nomini suo adoptat,
id. 5, 29, 31, § 119;so 25, 3, 7, § 22: in nomen,
id. 37, 3, 12, § 50; so also Statius, Theb. 7, 259. -
2 incubo
1.in-cŭbo, ŭi, ĭtum, āre (rarely āvi, ātum, in the sense of to brood), 1, v. n. and a., to lie in a place or upon a thing (class.).I.Lit.:B.hic leno aegrotus incubat in Aesculapii fano,
Plaut. Curc. 1, 1, 61: namque incubare satius te fuerat Jovi, against (the statue of) Jupiter, id. ib. 2, 2, 16:umero incubat hasta,
rests, lies upon her shoulder, Ov. M. 6, 593:ipsi caetris superpositis incubantes flumen tranavere,
Liv. 21, 27, 5:his (utribus) incubantes tranavere amnem,
Curt. 7, 21, 18.— Poet.: ferro, to fall upon one ' s sword, Sen. Hippol. 259.— In part. pres.: incubans, lying near to, bordering upon:jugum mari,
Plin. 6, 17, 20, § 53.—In partic.1.To sit upon eggs, to brood, to hatch:2.gallinas incubare fetibus alienigenis patiemur,
Col. 8, 5, 10:ova gallinis incubanda subicere,
Plin. 10, 59, 79, § 161:ova incubita,
id. 29, 3, 11, § 45.—To abide or dwell in:3.rure incubabo in praefectura mea,
Plaut. Cas. 1, 1, 21:lucos et specus,
to inhabit, App. M. 4, p. 150, 15. —Pregn.: tabernulam littori proximam, vitatis maris fluctibus, incubabant,
i. e. entered and lodged, App. M. 7, p. 190.—To be in, lie in, rest in or on:4.purpura atque auro,
Sen. Thyest. 909:pavidusque pinnis anxiae noctis vigil incubabat,
on his wings, id. ib. 570 sq.—To cling to, fall upon, said of mourners over the dead, etc.:II.indigna fui marito accendisse rogum, incubuisse viro?
Luc. 9, 57; 8, 727; cf. id. 2, 27 al.—Trop., to brood over, to watch jealously over a thing, either to keep or get possession of it:2.qui illi pecuniae, quam condiderat, spe jam atque animo incubaret,
Cic. Clu. 26, 72:auro,
Verg. G. 2, 507:divitiis,
id. A. 6, 610:publicis thesauris,
to retain sole possession of, Liv. 6, 15:opimae praedae,
Flor. 2, 10, 2.—To press upon, weigh upon, be a burden to, fasten on:3.ut inhaerentem atque incubantem Italiae extorqueret Annibalem,
Flor. 2, 6, 57:protervus menti furor,
Sen. Hippol. 268:illi mors gravis incubat,
id. Thyest. 401.—To settle on, attach one ' s self to any thing. — Absol., of bees:2.nisi incubavere,
Plin. 11, 16, 15, § 45.— Usually with dat.:leo victor armento incubat,
Sen. Thyest. 733:ponto nox incubat atra,
glooms over, darkens, Verg. A. 1, 89:quamvis ipsis urbis faucibus incubaret,
took up a position at, Flor. 1, 10, 2;but cf.: pigra incubat Caligo terras,
Avien. Or. Mar. 236:caelum quod incubat urbi,
Val. Fl. 2, 494.incŭbo, ōnis, m. [1. incubo], one who lies upon any thing.I.A spirit that watches over buried treasures (post-class.):II.cum modo incuboni pileum rapuisset, thesaurum invenit,
Petr. Fragm. Trag. 38, 8.—The nightmare, incubus (post-class.):ab incubone deludi,
Scrib. Comp. 100:de incubone praesumptio,
Tert. Anim. 44. -
3 haereo
haerĕo, haesi, haesum, 2, v. n. [etym. dub.], to hang or hold fast, to hang, stick, cleave, cling, adhere, be fixed, sit fast, remain close to any thing or in any manner (class. and very freq., esp. in the trop. sense; cf. pendeo); usually constr. with in, the simple abl. or absol., less freq. with dat., with ad, sub, ex, etc.I.Lit.:b.ut videamus, terra penitusne defixa sit, et quasi radicibus suis haereat, an media pendeat?
Cic. Ac. 2, 39, 122; so,terra ima sede semper haeret,
id. Rep. 6, 18:linguam ad radices ejus haerens excipit stomachus,
id. N. D. 2, 54, 135:scalarum gradus male haerentes,
holding, adhering, id. Fam. 6, 7, 3; cf.:haerent parietibus scalae,
Verg. A. 2, 442:haerere in equo,
sit fast, keep his seat, Cic. Deiot. 10, 28;for which: nescit equo rudis Haerere ingenuus puer,
Hor. C. 3, 24, 55:male laxus In pede calceus haeret,
id. S. 1, 3, 32; cf. Quint. 11, 3, 144:haeret nonnumquam telum illud occultum,
id. 9, 2, 75:pugnus in mala haeret,
Ter. Ad. 2, 1, 17:haesitque in corpore ferrum,
Verg. A. 11, 864;for which: tergo volucres haesere sagittae,
id. ib. 12, 415; cf.:scindat haerentem coronam crinibus,
Hor. C. 1, 17, 27; and:haerentem capiti cum multa laude coronam,
id. S. 1, 10, 49:carinae,
Ov. M. 8, 144:alae,
id. ib. 12, 570:(fames) utero haeret meo,
Plaut. Stich. 1, 3, 16:haeret pede pes,
Verg. A. 10, 361:ubi demisi retem atque hamum, quicquid haesit, extraho,
Plaut. Rud. 4, 3, 45; cf.:os devoratum fauce cum haereret lupi,
Phaedr. 1, 8, 4; and:graves currus illuvie et voraginibus haerebant,
Curt. 8, 4:classis in vado haerebat,
id. 9, 19:haerentes adverso litore naves,
Hor. S. 2, 3, 205:gremioque in Jasonis haerens,
Ov. M. 7, 66; cf.:haeret in complexu liberorum,
Quint. 6, 1, 42;for which: Avidisque amplexibus haerent,
Ov. M. 7, 143;cupide in Veneris compagibus haerent,
Lucr. 4, 1113;for which: validis Veneris compagibus haerent,
id. 4, 1204; and:(anulus) caecis in eo (lapide) compagibus haesit,
id. 6, 1016:communibus inter se radicibus haerent,
id. 3, 325; 5, 554:foliis sub omnibus haerent (Somnia),
Verg. A. 6, 284:gladius intra vaginam suam haerens,
Quint. 8 praef. §15: ipse inter media tela hostium evasit. Duo turmae haesere,
i. e. failed to break through, Liv. 29, 33, 7:alii globo illati haerebant,
id. 22, 5, 5.—Prov.(α).Haerere in luto, i. e. to be in trouble, difficulty:(β).tali in luto haerere,
Plaut. Pers. 4, 3, 66 (for [p. 838] which:nunc homo in medio luto est,
id. Ps. 4, 2, 28); cf. haesito, I.—In salebra: proclivi currit oratio: venit ad extremum: haeret in salebra, runs aground, i. e. is at a loss, Cic. Fin. 5, 28, 84.—In a like sense,Aqua haeret, the water (in the waterclock) stops; v. aqua.II.Trop.A.In gen., to hold fast, remain attached or fixed, to keep firm, adhere:B.improbis semper aliqui scrupus in animis haereat,
Cic. Rep. 3, 16; cf.:infixus animo haeret dolor,
id. Phil. 2, 26, 64:haerent infixi pectore vultus,
Verg. A. 4, 4:haerere in memoria,
Cic. Ac. 2, 1, 2; cf.:quae mihi in visceribus haerent,
i. e. firmly impressed upon my heart, memory, id. Att. 6, 1, 8; and:in medullis populi Romani ac visceribus haerere,
id. Phil. 1, 15, 36:mihi haeres in medullis,
id. Fam. 15, 16, 2:in omnium gentium sermonibus ac mentibus semper haerere,
id. Cat. 4, 10, 22:hi in oculis haerebunt,
i. e. will be always present, id. Phil. 13, 3, 5:in te omnis haeret culpa,
adheres, cleaves, Ter. Hec. 2, 1, 32:ut peccatum haereat, non in eo, qui monuerit, sed in eo, qui non obtemperarit,
Cic. Div. 1, 16, 30.—With dat.:potest hoc homini huic haerere peccatum?
Cic. Rosc. Com. 6, 17:quod privatarum rerum dedecus non haeret infamiae (tuae)?
id. Cat. 1, 6, 13:in quo (Caelio) crimen non haerebat,
id. Cael. 7, 15:neque (possit) haerere in tam bona causa tam acerba injuria,
id. Fam. 6, 5, 2: cum ante illud facetum dictum emissum haerere debeat, quam cogitari potuisse videatur, must have hit (the figure being that of an arrow shot from the bow), id. de Or. 2, 54, 219: in quos incensos ira vitamque domini desperantes cum incidisset, haesit in iis poenis, quas, etc., fell into, incurred those penalties (the figure is that of a bird which is limed, caught), id. Mil. 21, 56:nec dubie repetundarum criminibus haerebant,
Tac. A. 4, 19: in hoc flexu quasi aetatis fama adolescentis paulum haesit ad metas, hung back, was caught (the figure being taken from the race-course), Cic. Cael. 31, 75;v. meta: neu quid medios intercinat actus, Quod non proposito conducat et haereat apte,
i. e. fits, suits, Hor. A. P. 195.—In partic.1.With the idea of nearness predominating, to keep near or close to a person, to join or attach one's self to, to follow (mostly poet. and in post-Aug. prose):b.perfice hoc Precibus, pretio, ut haeream in parte aliqua tandem apud Thaidem,
may keep about her, Ter. Eun. 5, 9, 25; cf.:ego illum audivi in amorem haerere apud nescio quam fidicinam,
Plaut. Ep. 2, 2, 7:haeres ad latus, omnia experiris,
Cat. 21, 6:Antorem comitem, qui missus ab Argis, Haeserat Evandro,
Verg. A. 10, 780:obtinenti Africam comes haeserat,
Plin. Ep. 7, 27, 2; Quint. 1, 2, 10:Curtius Nicia (grammaticus) haesit Cn. Pompeio et C. Memmio,
Suet. Gramm. 14.— Poet.:haeremus cuncti superis, temploque tacente Nil facimus non sponte deo,
cling to, depend on, Luc. 9, 573.—Hence,In a bad sense: in tergis, tergis, in tergo, to hang upon one's rear, i. e. to pursue closely:2.haerebit in tergis fugientium victor,
Curt. 4, 15 fin.:se cum exercitu tergis eorum haesurum,
Tac. H. 4, 19:Haerens in tergo Romanus,
Liv. 1, 14 11 Weissenb. (better than terga, the lect. vulg.).—With the idea of duration in time predominating, to remain fixed, to abide or continue anywhere, to keep at, stick to any thing (class.):3.metui, ne haereret hic (Athenis),
Ter. Ad. 3, 3, 49:in obsidione castelli exigui,
Curt. 5, 3, 4:circa muros unius urbis,
id. 4, 4; cf.:circa libidines,
Suet. Aug. 71: volitare in foro, haerere in jure ac praetorum tribulibus, to go loitering or dangling about, Cic. de Or. 1, 38, 173: et siccis vultus in nubibus haerent, hang upon, i. e. remain long looking at, Luc. 4, 331; cf.:vultus, dum crederet, haesit,
id. 9, 1036:haerere in eadem commorarique sententia,
Cic. Or. 40, 137; cf.:mea ratio in dicendo haec esse solet, ut boni quod habeat, id amplectar, ibi habitem, ibi haeream,
id. de Or. 2, 72, 292:quonam modo ille in bonis haerebit et habitabit suis?
id. Or. 15, 49:equidem in libris haereo,
id. Att. 13, 40, 2; cf.:valde in scribendo haereo,
id. ib. 13, 39, 2:plurima sunt, nitidis maculam haesuram figentia rebus,
lasting, durable, Juv. 14, 2.—With the idea of hindrance to free motion predominating, to stick fast, be brought to a stand-still, to be embarrassed, perplexed, at a loss, to hesitate, to be suspended or retarded (class.).(α).Of persons:(β).haerebat nebulo: quo se verteret, non habebat,
Cic. Phil. 2, 29, 74; cf.:haerebat in tabulis publicis reus et accusator,
id. Clu. 31, 86:cogitate in his iniquitatibus unum haesisse Apollonium: ceteros profecto multos ex his incommodis pecunia se liberasse,
id. Verr. 2, 5, 9, § 23:in multis nominibus,
id. N. D. 3, 24, 62:in media stultitia,
id. Tusc. 3, 28, 70; cf.:isti physici raro admodum, cum haerent aliquo loco, exclamant, abstrusa esse omnia, etc.,
id. Ac. 2, 5, 14:in quo etiam Democritus haeret,
id. Fin. 1, 6, 20:at in altero illo, inquit, haeres. Immo habeo tibi gratiam. Haererem enim, nisi tu me expedisses,
id. Pis. 30, 74:in ceteris subvenies, si me haerentem videbis,
id. Fin. 3, 4, 16:quid machiner? quid comminiscar? haereo,
Plaut. Capt. 3, 3, 17; id. Merc. 3, 4, 15; 4, 3, 38; 24; cf.:aut quia non firmus rectum defendis et haeres,
Hor. S. 2, 7, 26:haesit circa formas litterarum (puer),
Quint. 1, 1, 21; cf. id. 1, 7, 35:haeres et dubitas,
Juv. 3, 135; 6, 281.—Of things:nunc homo in lutost. Nomen nescit: haeret haec res,
i. e. is perplexing, cannot be explained, Plaut. Ps. 4, 2, 28; id. Amph. 2, 2, 182; id. Trin. 4, 2, 59; cf.: occisa est haec res;haeret hoc negotium,
id. Ps. 1, 5, 8:nec umquam tanta fuerit loquendi facultas, ut non titubet atque haereat, quotiens ab animo verba dissentiunt,
Quint. 12, 1, 29:Hectoris Aeneaeque manu victoria Graiūm Haesit,
i. e. was retarded, Verg. A. 11, 290; cf.:constitit hic bellum fortunaque Caesaris haesit,
Luc. 7, 547:cum in hac difficultate rerum consilium haereret,
Liv. 26, 36, 1. -
4 adgrego
* I.To bring or add to a flock: ADGREGARE: ad gregem ducere, Paul. ex Fest. p. 23 Müll.—Hence,II.To add to something: se adgregare, to attach one's self to, to follow or adhere to (more rare than adjungere, and only in prose, but class.):si secum suos eduxerit, et eodem ceteros naufragos adgregaverit,
Cic. Cat. 1, 12:filium eodem indicio ad patris interitum,
to implicate in, id. Vatin. 10, 25:te semper in nostrum numerum adgregare soleo,
to add to, reckon among, id. Mur. 7, 16:meam voluntatem ad summi viri dignitatem adgregāssem,
had shown my zeal for the increase of his reputation, id. Fam. 1, 9: se ad eorum amicitiam, to join or ally themselves to, Caes. B. G. 6, 12; Vell. 2, 91:oppidani adgregant se Amphotero,
Curt. 4, 5; and instead of se adgregare, the pass.:ne desciscentibus adgregarentur,
Suet. Ner. 43. -
5 aggrego
* I.To bring or add to a flock: ADGREGARE: ad gregem ducere, Paul. ex Fest. p. 23 Müll.—Hence,II.To add to something: se adgregare, to attach one's self to, to follow or adhere to (more rare than adjungere, and only in prose, but class.):si secum suos eduxerit, et eodem ceteros naufragos adgregaverit,
Cic. Cat. 1, 12:filium eodem indicio ad patris interitum,
to implicate in, id. Vatin. 10, 25:te semper in nostrum numerum adgregare soleo,
to add to, reckon among, id. Mur. 7, 16:meam voluntatem ad summi viri dignitatem adgregāssem,
had shown my zeal for the increase of his reputation, id. Fam. 1, 9: se ad eorum amicitiam, to join or ally themselves to, Caes. B. G. 6, 12; Vell. 2, 91:oppidani adgregant se Amphotero,
Curt. 4, 5; and instead of se adgregare, the pass.:ne desciscentibus adgregarentur,
Suet. Ner. 43. -
6 adplico
ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;I.in Cic. epistt. only once,
Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).In gen.A.Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.a.With ad:b.se ad arbores,
to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:trunco se applicuit,
Just. 12, 9, 9):applicuit ambos ad eum,
Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:umeros ad saxa,
Ov. M. 5, 160:sinistrum (cornu) ad oppidum,
Liv. 27, 2:se ad flammam,
to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:sudarium ad os,
Suet. Ner. 25 al. —With dat.:B.ratem (sc. rati),
Liv. 21, 28, 5:flumini castra,
id. 32, 30:corporibus adplicantur,
id. 23, 27:(asellum) ulmo,
Ov. F. 3, 750:sanctos applicabit sibi,
Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:boves illuc,
Ov. F. 1, 543.—Trop.1.To connect with, to add to a thing:2.ut ad honestatem adplicetur (voluptas),
Cic. Fin. 2, 12, 37:annum,
Mart. 6, 28, 9:adplicare verba verbis,
Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:3.illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,
Plaut. Men. 2, 2, 67:hi se ad vos adplicant,
Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:se ad alicujus familiaritatem,
Cic. Clu. 16, 46:Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,
id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:ad Atheniensium societatem se applicare,
Nep. Arist. 2, 3:Certa res est ad frugem adplicare animum,
Plaut. Trin. 2, 1, 34:animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,
Ter. And. 1, 2, 22:ad virtutem animus se adplicat,
Cic. Lael. 14, 48:aures modis,
Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,
Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:se ad studium musicum,
Ter. Heaut. prol. 23:me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,
Cic. Brut. 91, 316:se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,
id. Off. 1, 32, 115:se ad scribendam historiam,
id. de Or. 2, 13, 55 al. —Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—II.Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:1.navim ad naufragum applicarunt,
Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,
Caes. B. C. 3, 101 Held.:Ciae telluris ad oras Applicor,
Ov. M. 3, 598:applicor ignotis (sc. terris),
id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:applicor in terras,
Ov. H. 16, 126 (cf.:appellere in aliquem locum,
Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:aliā applicuimus Samum,
Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:quocumque litore adplicuisse naves,
Liv. 44, 32, 4.— Absol.:et applicuerant,
Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:nos Libycis tempestas adpulit oris,
id. ib. 1, 377):sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,
i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.a.Placed upon, lying upon or close to, attached to:b.aures,
Varr. R. R. 2, 7, 5:Leucas colli adplicata,
Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:nervi adplicati ossibus,
id. 11, 37, 88, § 217.—Inclined or adapted to, directed to:2.omne animal adplicatum esse ad se diligendum,
inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,
id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:adplicitum est cubiculo hypocauston,
Plin. Ep. 2, 17, 23:trunco palus,
Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:pressus et velut adplicitus rei cultus,
Quint. 4, 2, 117. -
7 applico
ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;I.in Cic. epistt. only once,
Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).In gen.A.Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.a.With ad:b.se ad arbores,
to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:trunco se applicuit,
Just. 12, 9, 9):applicuit ambos ad eum,
Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:umeros ad saxa,
Ov. M. 5, 160:sinistrum (cornu) ad oppidum,
Liv. 27, 2:se ad flammam,
to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:sudarium ad os,
Suet. Ner. 25 al. —With dat.:B.ratem (sc. rati),
Liv. 21, 28, 5:flumini castra,
id. 32, 30:corporibus adplicantur,
id. 23, 27:(asellum) ulmo,
Ov. F. 3, 750:sanctos applicabit sibi,
Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:boves illuc,
Ov. F. 1, 543.—Trop.1.To connect with, to add to a thing:2.ut ad honestatem adplicetur (voluptas),
Cic. Fin. 2, 12, 37:annum,
Mart. 6, 28, 9:adplicare verba verbis,
Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:3.illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,
Plaut. Men. 2, 2, 67:hi se ad vos adplicant,
Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:se ad alicujus familiaritatem,
Cic. Clu. 16, 46:Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,
id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:ad Atheniensium societatem se applicare,
Nep. Arist. 2, 3:Certa res est ad frugem adplicare animum,
Plaut. Trin. 2, 1, 34:animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,
Ter. And. 1, 2, 22:ad virtutem animus se adplicat,
Cic. Lael. 14, 48:aures modis,
Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,
Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:se ad studium musicum,
Ter. Heaut. prol. 23:me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,
Cic. Brut. 91, 316:se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,
id. Off. 1, 32, 115:se ad scribendam historiam,
id. de Or. 2, 13, 55 al. —Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—II.Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:1.navim ad naufragum applicarunt,
Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,
Caes. B. C. 3, 101 Held.:Ciae telluris ad oras Applicor,
Ov. M. 3, 598:applicor ignotis (sc. terris),
id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:applicor in terras,
Ov. H. 16, 126 (cf.:appellere in aliquem locum,
Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:aliā applicuimus Samum,
Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:quocumque litore adplicuisse naves,
Liv. 44, 32, 4.— Absol.:et applicuerant,
Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:nos Libycis tempestas adpulit oris,
id. ib. 1, 377):sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,
i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.a.Placed upon, lying upon or close to, attached to:b.aures,
Varr. R. R. 2, 7, 5:Leucas colli adplicata,
Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:nervi adplicati ossibus,
id. 11, 37, 88, § 217.—Inclined or adapted to, directed to:2.omne animal adplicatum esse ad se diligendum,
inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,
id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:adplicitum est cubiculo hypocauston,
Plin. Ep. 2, 17, 23:trunco palus,
Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:pressus et velut adplicitus rei cultus,
Quint. 4, 2, 117. -
8 devoveo
dē-vŏvĕo, vōvi, vōtum, 2, v. a.I.To vow, devote (usually to a deity).A.Prop. (class.):B.Marti ea, quae bello ceperint,
Caes. B. G. 6, 17, 3; so,Dianae pulcherrimum,
Cic. Off. 3, 25, 95:gnatam pro muta agna,
Hor. S. 2, 3, 219 et saep.;esp. freq.: se diis, or simply se,
to devote one's self to death, to sacrifice one's self, Cic. N. D. 2, 3 fin.; id. Fin. 2, 19, 61:se pro aere alieno, in jesting allusion to the death of the Decii,
id. Phil. 11, 6, 13:se pro patria Quiritibusque Romanis,
Liv. 5, 41, 3; id. 8, 9; 9, 4; Verg. A. 12, 234:devota vita,
Cic. Par. 1, 2, 12; cf.:devotis corporibus in hostem ruentes,
Liv. 9, 17:ancipiti deum irae devotus,
id. 10, 39: hinc Remus auspicio se devovet, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107:devota morti pectora,
Hor. Od. 4, 14, 18; cf.without morti: stabat devota juventus,
Luc. 4, 533:caput pro salute alicujus,
Val. Max. 6, 2, extr. 2 et saep.—Transf., to devote, give up, attach (rarely):C.vobis animam hanc devovi,
Verg. A. 11, 442; cf.:suos annos soli tibi,
Ov. M. 14, 683; esp.: se, to give one's self up to, devote one's self to:se amicitiae alicujus,
Caes. B. G. 3, 22, 2; cf.:se gloriae,
Curt. 9, 6 fin.:se regibus,
Sall. Hist. Fragm. 1, 73.—To promise solemnly, vow; with inf. or obj. clause (late Lat.):D.qui se devoverunt, nec manducare nec bibere,
Vulg. Act. 23, 21:totam vitam suam serviturum se esse devovit,
August. Serm. 286, 4; Gregor. M. Homil. 1, 19, 7.—To mark out, destine, appoint:II.exspectatione omnium T. Annio devota et constituta ista hostia esse videtur,
Cic. Harusp. Resp. 3, 6.—Qs. to devote to the infernal gods, i. e. to curse, to execrate (mostly poet. and in post-Aug. prose—for syn. cf. detestor):III.aliquem,
Nep. Alcib. 4, 5:natum suum (Theseus),
Ov. F. 6, 738:se ipse,
Quint. 5, 6, 2:scelerata arma,
Ov. M. 5, 102:suas artes,
id. ib. 8, 234:devota arbos,
Hor. Od. 3, 4, 27:devoti sanguinis aetas,
id. Epod. 16, 9 et saep.; v. such a form of imprecation in Macr. S. 3, 9.—To bewitch by conjurations ( poet.):A.aliquem carminibus, pollentibus herbis,
Tib. 1, 8, 18:aliquem trajectis lanis,
Ov. Am. 3, 7, 80; cf.:devota veneno corpora,
id. ib. 3, 7, 27. —Hence, dēvōtus, a, um, P. a. (acc. to no. I. B.).Devoted to any one, i. e. attached, faithful (post-Aug.):B.ni tibi deditus essem Devotusque cliens,
Juv. 9, 72;so with deditus,
Sen. Ben. 3, 5:devotissimus alicui,
Suet. Caes. 67 fin.; cf. Sen. Ben. 5, 17; and:DEVOTISSIMVS NVMINI MAIESTATIQVE EIVS,
Inscr. Orell. 859; and so in comp., Claud. B. Gild. 289: animus alicui devotus, Tiber. ap. Suet. Tib. 67:equester ordo scenae harenaeque devotus,
id. Calig. 30.— Poet.:devotae in externa proelia dextrae,
ready for, Luc. 3, 311.— Subst.:cum DC devotis, quos illi Soldurios appellant,
with six hundred faithful followers, Caes. B. G. 3, 22, 1. —In Christian authors, pious, devout:C.Roma Deo,
Prud. adv. Symm. 2 fin.:filia Christo,
Hier. Ep. 108, 2:jejunia,
Aus. Idyll. 1, 2; so, obedient to authority, Cassiod. Varr. 2, 16.—Like deditus, given to, abandoned to a habit or thing (rare):vino,
Phaedr. 4, 5, 6.— Adv.: dēvōtē, devotedly, faithfully: devote ac strenue, Cod. Th. 6, 24, 10.— Sup.:Deo devotissime serviamus,
Lact. 6, 9 fin.; Aug. Ep. 86 fin. -
9 latus
1.lātus, a, um, adj. [old Lat. stlātus, Paul. ex Fest. p. 313; Sanscr. root star-, strnāmi = sterno; Gr. stor- in stornumi, stratos; Lat. sterno, stratus, torus; cf. strāges, struo; not connected with platus, nor with 3. lātus = tlêtos], broad, wide.I.Lit.:B.fossa,
Cic. Tusc. 5, 20, 59:mare,
id. Verr. 2, 4, 46, § 103:via,
id. ib. 2, 4, 53, §119: agri,
id. Rep. 5, 2, 3:clavus,
Quint. 11, 3, 138 (v. clavus):umeri,
Verg. A. 9, 725; cf.:artus barbarorum,
Tac. A. 2, 21:lati et lacertosi viri,
broad-shouldered, Col. 1, 9, 4; Cic. Rep. 6, 20, 21:rana bove latior,
Phaedr. 1, 24, 5:palus non latior pedibus quinquaginta,
Caes. B. G. 7, 19:latissimum flumen,
id. ib. 2, 27:latissimae solitudines,
id. ib. 6, 22:comesse panem tris pedes latum,
Plaut. Bacch. 4, 1, 8:fossae quindecim pedes latae,
Caes. B. G. 7, 72:areas latas pedum denum facito,
Col. 2, 10, 26:populi,
Verg. A. 1, 225:moenia lata videt,
id. ib. 6, 549:latis otia fundis,
id. G. 2, 468: ne latos fines parare studeant. Caes. B. G. 6, 21:ager,
Liv. 23, 46:orbis,
Hor. C. 1, 12, 57:terrae,
Ov. M. 2, 307:lata Polyphemi acies,
wide eye, Juv. 9, 64.— Neutr. absol.:crescere in latum,
to increase in width, widen, Ov. M. 1, 336.— Absol.:per latum,
Vulg. Ezech. 46, 22:in lato pedum centum,
Lampr. Alex. Sev. 26, 7.—Transf., poet., for proud, swelling (cf. Eng. vulg. spreading):II.latus ut in circo spatiere,
that you may stalk along largely, proudly, Hor. S. 2, 3, 183:lati incesserunt et cothurnati (histriones),
Sen. Ep. 76, 31. —Trop.A.In gen., broad, wide, wide-spread, extended (mostly post-Aug.):B.vox,
Quint. 11, 3, 82; cf.:verba,
pronounced broadly, Cic. de Or. 3, 12, 46:gloria,
widespread, Plin. Ep. 4, 12, 7:lato Murrus caligat in hoste,
Sil. 1, 499:interpretatio,
broad, not strict, lenient, Dig. 22, 1, 1:culpa,
great, ib. 50, 16, 213; 11, 6, 1 fin.:fuga,
a kind of banishment, whereby all places are forbidden to the exile but one, ib. 48, 22, 5.—In partic., of style, diffuse, detailed, copious, prolix:1.oratio Academicorum liberior et latior (opp. Stoicorum oratio astrictior et contractior),
Cic. Brut. 31, 120:latum atque fusum,
Quint. 11, 3, 50:latiore varioque tractatu,
id. 7, 3, 16:latiore quadam comprehensione,
id. 2, 5, 14:genus orandi latum et sonans,
Tac. H. 1, 90:Aeschines his latior et audentior,
Quint. 12, 10, 23.— Hence, adv.: lātē, broadly, widely, extensively; with longe, on all sides, far and wide, everywhere.Lit.:2.late longeque diffusus,
Cic. Leg. 1, 12, 34:omnibus longe lateque aedificiis incensis,
Caes. B. G. 4, 35:minus late vagari,
id. ib. 1, 2:regnare,
Just. 13, 7:populus late rex,
Verg. A. 1, 21; cf.:diu Lateque victrix,
Hor. C. 4, 4, 23:cladem inferre,
Tac. H. 3, 23.— Comp.:latius demum operaest pretium ivisse,
Plaut. Most. 3, 2, 156:itaque latius quam caedebatur ruebat (murus),
Liv. 21, 11:possidere (agros),
Ov. M. 5, 131:metui,
Tac. A. 12, 43. — Sup.:ager latissime continuatus,
Cic. Agr. 2, 26, 70:quam latissime possint, ignes faciant,
Nep. Eum. 9, 3.—Trop.: ars late patet, widely. Cic. de Or. 1, 55, 235:2.Phrygiae late refer primordia gentis,
Ov. H. 17, 57.— Comp.:latius loquuntur rhetores, dialectici compressius,
Cic. Fin. 2, 6, 17: quod [p. 1042] pateat latius, of rather extensive application, Cic. Off. 3, 4, 19:latius perscribere,
Caes. B. C. 2, 17:uti opibus,
more lavishly, Hor. S. 2, 2, 113.— Sup.:fidei bonae nomen latissime manat,
Cic. Off. 3, 17, 70:latissime patere,
id. ib. 3, 17, 69.lătus, ĕris, n. [cf. Gr. platus; Lat. lăter, Latium, plautus or plotus], the side, flank of men or animals.I.Lit.:2.ego vostra faciam latera lorea,
Plaut. Mil. 2, 1, 2: quid conminatu's mihi? Con. Istud male factum arbitror, quia non latus fodi, id. Aul. 3, 2, 4:occidisse ex equo dicitur, et latus offendisse vehementer,
Cic. Clu. 62, 175:cujus latus ille mucro petebat,
id. Lig. 3, 9:laterique accommodat ensem,
Verg. A. 2, 393; Quint. 2, 13, 12; 11, 3, 69; 118:laterum inclinatione forti ac virili,
id. 1, 11, 18: vellere latus digitis, to twitch one by the side (in order to attract attention), Ov. A. A. 1, 606; cf.:si tetigit latus acrior,
Juv. 7, 109:tum latus ei dicenti condoluisse... dieque septimo est lateris dolore consumptus,
pleurisy, Cic. de Or. 3, 2, 6; so,lateris dolor,
Cato, R. R. 125; Cels. 2, 7; 8; Plin. 21, 21, 89, § 155:lateris vigili cum febre dolor,
Juv. 13, 229; cf.:laterum dolor aut tussis,
Hor. S. 1, 9, 32: artifices lateris, i. e. those who make skilful side movements or evolutions, ballet-dancers, Ov. A. A. 3, 351:latus tegere alicui,
to walk by the side of one, Hor. S. 2, 5, 18:claudere alicui,
Juv. 3, 131; and:mares inter se uxoresque contendunt, uter det latus illis (sc. pantomimis),
Sen. Q. N. 7, 32, 3.—Of animals:equorum,
Lucr. 5, 1324:cujus (equi aënei) in lateribus fores essent,
Cic. Off. 3, 9, 38.—Of orators, the lungs:3.lateribus aut clamore contendere,
Cic. de Or. 1, 60, 255:quae vox, quae latera, quae vires, etc.,
id. Verr. 2, 4, 30, § 67:ut lateris conatus sit ille, non capitis,
Quint. 1, 11, 8; cf.:lateris pectorisve firmitas an capitis etiam plus adjuvet,
id. 11, 3, 16; so id. 11, 3, 40:dum vox ac latus praeparetur,
id. 10, 7, 2; 11, 3, 13:voce, latere, firmitate (constat orator),
id. 12, 11, 2:neque enim ex te umquam es nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis,
Cic. de Sen. 9, 27:cum legem Voconiam voce magna et bonis lateribus suasissem,
id. ib. 5, 14:illa adhuc audaciora et majorum, ut Cicero existimat, laterum,
Quint. 9, 1, 29.—Poet., in mal. part., Lucil. ap. Non. 260, 30; Ov. H. 2, 58; 19, 138; Prop. 2, 2, 12:B.lateri parcere,
Juv. 6, 37.—Transf., in gen.1.The side, flank, lateral surface of a thing (opp. frons and tergum;b.v. h. vv.): collis ex utraque parte lateris dejectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planiciem redibat,
on each side, Caes. B. G. 2, 8; cf. Plin. 17, 23, 35, § 202:terra angusta verticibus, lateribus latior,
Cic. Rep. 6, 20, 21:latus unum castrorum,
Caes. B. G. 2, 5:insula, cujus unum latus est contra Galliam,
id. ib. 5, 13:et (Fibrenus) divisus aequaliter in duas partis latera haec (insulae) adluit,
Cic. Leg. 2, 3, 6.—Of a maritime country, the coast, seaboard:Illyricum,
Juv. 8, 117:castelli,
Sall. J. 93:tum prora avertit et undis Dat latus,
the ship's side, Verg. A. 1, 105:ubi pulsarunt acres latera ardua fluctus,
Ov. M. 11, 529:nudum remigio,
Hor. C. 1, 14, 4; id. Epod. 10, 3:dextrum (domus),
id. Ep. 1, 16, 6:mundi,
id. C. 1, 22, 19:crystallus sexangulis nascitur lateribus,
surfaces, Plin. 37, 2, 9, § 26.—Of an army, the flank, Tac. Agr. 35:reliquos equites ad latera disponit,
Caes. B. G. 6, 7:ex itinere nostros latere aperto aggressi,
id. ib. 1, 25; cf. id. ib. 2, 23 fin.:ad latus apertum hostium constitui,
id. ib. 4, 25:ne simul in frontem, simul in latera, pugnaretur,
Tac. Agr. 35.—So in fighting: latus dare, to expose one's side or flank to the adversary, Val. Fl. 4, 304 (v. II. A. infra).—Esp. freq.: a (ab) latere, on or at the side or flank; a or ab lateribus, on or at the sides or flanks (opp. a fronte, in front, before, and a tergo, at the back, behind):c.a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,
Cic. Phil. 3, 13, 32:a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,
Caes. B. C. 1, 25 fin.; id. B. G. 2, 25:ab omni latere securus,
Amm. 16, 9, 3:ab latere aggredi,
Liv. 27, 48:disjectos ab tergo aut lateribus circumveniebant,
Sall. J. 50 fin.:ne quis inermibus militibus ab latere impetus fieri posset,
Caes. B. G. 3, 29:Sulla profligatis iis, quos advorsum ierat, rediens ab latere Mauris incurrit,
Sall. J. 101, 8: si ex hac causa unda prorumperet, a lateribus undae circumfunderentur, Sen. Q. N. 6, 6, 4:a lateribus, a fronte, quasi tria maria prospectat,
Plin. Ep. 2, 17, 5.—Less freq. with ex:d.latere ex utroque,
Lucr. 2, 1049:ex lateribus aggredi aliquem,
Sall. C. 60:tribus ex lateribus (locus) tegebatur,
Hirt. B. Alex. 28, 4:ex alio latere cubiculum est politissimum,
Plin. Ep. 2, 17, 10:omni ex latere armorum molibus urgeri,
Amm. 19, 7, 7.—With de:2.de latere ire,
Lucr. 6, 117.—Without prep.:alio latere,
Tac. A. 3, 74.—Poet. (pars pro toto), the body:II.penna latus vestit, tenet,
Ov. M. 2, 376:nunc latus in fulvis niveum deponit harenis,
id. ib. 2, 865; cf. id. ib. 3, 23;14, 710: forte,
Hor. Ep. 1, 7, 26:fessum longā militiā,
id. C. 2, 7, 18:credidit tauro latus,
id. ib. 3, 27, 26:liminis aut aquae Caelestis patiens latus,
id. ib. 3, 10, 20.—Trop.A.In gen.: in latera atque in terga incurrere, to attack the sides, i. e. the unguarded points, Quint. 9, 1, 20:B.aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,
encompass on every side, Hor. S. 2, 6, 34:ut a sems latere numquam discederem,
never left his side, Cic. Lael. 1, 1; cf.: aliquem lateri alicujus adjungere, to attach to his side, i. e. to give him for a companion, Quint. 1, 2, 5; so,alicui latus dare, of a client,
Sen. Q. N. 7, 32, 3 (cf. B. 1. infra):lateri adhaerere gravem dominum,
hung about them, threatened them, Liv. 39, 25:Illyriorum rex, lateri ejus haerens, assiduis precibus promissa exigebat,
Just. 29, 4, 8; cf.:Agathocles regis lateri junctus, civitatem regebat,
id. 30, 2, 5:circumfusa turba lateri meo,
Liv. 6, 15.—Esp.:sacpe dabis nudum latus,
expose, Tib. 1, 4, 52:la. tus imperii nudum,
Flor. 3, 5, 4:nec adulatoribus latus praebeas,
expose yourself, lay yourself open to, Sen. Q. N. 4 praef.: latere tecto abscedere, i. e safe, unharmed, Ter. Heaut. 4, 2, 5:hic fugit omnes Insidias nullique malo latus obdit apertum,
Hor. S. 1, 3, 59:ex uno latere constat contractus,
on one side, Dig. 19, 1, 13 fin.; so ib. 3, 5, 5:nulla ex utroque latere nascitur actio,
ib. 3, 5, 6, § 4.—In partic.1.To express intimacy, attachment:2.latus alicui cingere,
to cling to, Liv. 32, 39, 8; esp. in the phrase: ab latere, at the side of, i. e. in intimate association with (rare, and perh. not ante-Aug.):ab latere tyranni: addit eos ab latere tyranni,
Liv. 24, 5, 13; Curt. 3, 5, 15; cf.:ille tuum, Castrice, dulce latus,
your constant associate, Mart. 6, 68, 4.—Relationship, kindred, esp. collateral relationship (post-Aug.):3.quibus (liberis) videor a meo tuoque latere pronum ad honores iter relicturus,
Plin. Ep. 8, 10, 3:sunt et ex lateribus cognati ut fratres sororesque,
Dig. 38, 10, 10, § 8:ex latere uxorem ducere,
ib. 23, 2, 68:latus omne divinae domus,
Stat. S. 5 praef.: omnes personae cognatorum aut supra numerantur, aut infra, aut ex transverso, sive a latere... a latere, fratres et sorores, liberique eorum; item parentium fratres et sorores liberique eorum, (Ulp.) de Grad. Cogn. 2 ap. Huschke, Jurisp. Antejust. p. 530.lātus, a, um, Part., v. fero. -
10 pono
pōno, pŏsŭi (Plaut. posīvi), pŏsĭtum, 3 (old form of perf. POSEIVEI, Inscr. Orell. 3308:I.posivi,
Plaut. Ps. 5, 1, 35: posivimus, id. Fragm. ap. Prisc. p. 898 P.:posiverunt, Cato, R. R. praef. 1: posiveris,
id. ib. 4, 1; Plaut. Trin. 1, 2, 108: POSIER unt, Inscr. Orell. 5061:POSIT, contr. from posivit,
ib. 71; 732; 1475; 3087 al.; part. perf. sync. postus, a, um, Lucr. 1, 1059; 3, 87; 6, 965), v. a. [for posno, posino, from old prep. port, = proti, pros, and sino; cf.: porricio, pollingo, etc., and v. pro, sino], to put or set down a person or thing, to put, place, set, lay, etc. (syn.: colloco, statuo); constr. with acc. alone, or with in and abl., or with adv. of place; sometimes with in and acc., or absol.; v. infra.Lit.A.In gen.:B.tabulas in aerario ponere,
Caes. B. C. 3, 108:castra,
to pitch, id. ib. 1, 65 fin.:castra iniquo loco,
id. ib. 1, 81:milia passuum tria ab eorum castris castra ponit,
id. B. G. 1, 22 fin.: qui indicabantur, in senatu sunt positi, Cic. Fragm. ap. Quint. 9, 3, 50:tabulas obsignatas in publico,
Cic. Fl. 9, 21:sejuges in Capitolio aurati a P. Cornelio positi,
Liv. 38, 35, 4:tyrannicidae imago in gymnasio ponatur,
Quint. 7, 7, 5; cf. id. 1, 7, 12:collum in Pulvere,
Hor. C. 4, 6, 11; cf.:artus in litore ponunt,
Verg. A. 1, 173; and with simple abl.:saxo posuit latus,
Val. Fl. 4, 378:in curulibus sellis sese posuerunt,
seated themselves, Flor. 1, 13.—With in and acc.: hodierno die primum longo intervallo in possessionem libertatis pedem ponimus, Cic. Phil. 3, 11, 28 B. and K. (Klotz, possessione):Cyzici in Prytaneum vasa aurea mensae unius posuit,
Liv. 41, 20, 7 Weissenb. ad loc.:stipes erat, quem... in flammam triplices posuere sorores,
Ov. M. 8, 452:omnia pone feros in ignes,
id. R. Am. 719:oleas in solem,
Cato, R. R. 7:coronam in caput,
Gell. 3, 15, 3.—With sub and abl.:pone sub curru nimium propinqui,
Hor. C. 1, 22, 21:fundamenta,
Vulg. 1 Esd. 6, 3:ubi pedem poneret non habebat,
might set his foot, Cic. Fin. 4, 25, 69:genu or genua,
to bow the knee, to kneel, Ov. F. 2, 438; 5, 507; Curt. 8, 7, 13:num genu posuit? num vocem supplicem misit?
id. 4, 6, 28:oculos,
to cast one's eyes on, Vulg. Jer. 24, 6:faciem,
to turn one's face, id. ib. 42, 15.—In partic.1.In milit. lang., to place, post, set, station a body of troops:2.ibi praesidium ponit,
Caes. B. G. 2, 5:praesidium ibi,
id. B. C. 1, 47 fin.:legionem tuendae orae maritimae causā,
id. ib. 3, 34:insidias contra aliquem,
Cic. Agr. 2, 18, 49.—To set up, erect, build (mostly poet.):3.opus,
Ov. M. 8, 160:templa,
Verg. A. 6, 19:aras,
id. ib. 3, 404:tropaeum,
Nep. Dat. 8, 3; so,in inscrr., of erecting monuments of any kind: POSVIT, PONENDVM CVRAVIT (usu. abbreviated P. C.), etc.: columna rostrata quae est Duilio in foro posita,
in honor of Duilius, Quint. 1, 7, 12.—Hence, poet., to form, fashion works of art:4.Alcimedon duo pocula fecit... Orpheaque in medio posuit,
Verg. E. 3, 46:hic saxo liquidis ille coloribus Sollers nunc hominem ponere, nunc deum,
Hor. C. 4, 8, 8.—To set, set out, plant trees, etc. ( poet. and in postAug. prose;5.syn.: planto, sero): pone ordine vites,
Verg. E. 1, 74:vitem,
Col. 4, 1; cf.:ille et nefasto te (arbor) posuit die,
planted thee, Hor. C. 2, 13, 1.—To lay, stake, wager, as a forfeit; to lay down, propose, as a prize: pono pallium;6.Ille suum anulum opposuit,
Plaut. Curc. 2, 3, 76:pocula fagina,
Verg. E. 3, 36:invitat pretiis animos et praemia ponit,
id. A. 5, 292:praemia,
id. ib. 5, 486:praemium,
Liv. 41, 23, 10.—In business lang., to put out at interest, to loan, to invest (less freq. than collocare): pecuniam in praedio ponere, Cic. Tull. § 15 Orell.; cf.:7.pecuniam apud aliquem,
id. Verr. 2, 3, 70, § 165:dives positis in fenore nummis,
Hor. A. P. 421:pecuniam Quaerit Kalendis ponere,
id. Epod. 2, 70.—To place, set, appoint a person as a watch or guard, accuser, etc. (less freq. than apponere):8.Dumnorigi custodes ponit, ut, quae agat, scire possit,
Caes. B. G. 1, 20 fin.:custos frumento publico est positus,
Cic. Fl. 19, 45: alicui accusatorem, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 3:puer super hoc positus officium,
Petr. 56, 8.—To serve up, set before one at table (rare for the class. apponere), Cato, R. R. 79; so id. ib. 81:9.posito pavone,
Hor. S. 2, 2, 23; 2, 4, 14; 2, 6, 64; 2, 8, 91; id. A. P. 422:positi Bacchi cornua,
Ov. A. A. 1, 231:vinum,
Petr. 34, 7:calidum scis ponere sumen,
Pers. 1, 53:porcum,
Mart. 8, 22, 1:da Trebio, pone ad Trebium,
Juv. 5, 135.—To lay aside, take off, put down, lay down, etc. (as clothing, arms, books, the hair or beard, etc., = deponere):10.cum pila ludere vellet tunicamque poneret,
Cic. Tusc. 5, 20, 60; cf.:veste positā,
id. ib. 1, 47, 113:velamina,
Ov. A. A. 2, 613; cf.:velamina de corpore,
id. M. 4, 345:arma,
Caes. B. G. 4, 37:sarcinam,
Petr. 117, 11:barbam,
Suet. Calig. 5; cf.:bicolor positis membrana capillis,
Pers. 3, 10:libros de manibus,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 23; cf.:cum posui librum, et mecum ipse coepi cogitare,
id. Tusc. 1, 11, 24.—To lay out for the grave:11.toroque Mortua componar, positaeque det oscula frater,
Ov. M. 9, 503; Verg. A. 2, 644.—Also, to lay in the grave, to bury, inter ( poet. and in post-class. prose;syn.: sepelio, condo): corpore posto,
Lucr. 3, 871:te... patriā decedens ponere terrā,
Verg. A. 6, 508; Ov. F. 5, 480:ubi corpus meum positum fuerit,
Dig. 34, 1, 18 fin.; Inscr. Orell. 4370:IN HAC CVPA MATER ET FILIVS POSITI SVNT,
ib. 4550; 4495:HIC POSITVS EST, Inscr. in Boeckh. C. I. Gr. 4156: CINERES,
Inscr. Orell. 4393; 4489.—Ponere calculum or calculos, transf., to weigh carefully, to ponder, consider:12.si bene calculum ponas,
Petr. 115, 16:examina tecum, omnesque, quos ego movi, in utrāque parte calculos pone,
Plin. Ep. 2, 19 fin. —To arrange, deck, set in order (cf. compono):13.qui suas ponunt in statione comas,
Ov. A. A. 3, 434:quid totiens positas fingis, inepta, comas?
id. ib. 1, 306; cf. id. H. 4, 77; id. M. 1, 477.—To subdue, calm, allay, quiet:II.quo non arbiter Hadriae Major, tollere seu ponere vult freta,
Hor. C. 1, 3, 16:magnos cum ponunt aequora motus,
Prop. 4 (5), 14, 31.—Hence, neutr., of the winds, to fall, abate ( poet. and late Lat.):cum venti posuere omnisque repente resedit Flatus,
Verg. A. 7, 27:tum Zephyri posuere,
id. ib. 10, 103:simul ac ventus posuit,
Gell. 2, 30, 2.Trop.A.In gen., to set, place, put, lay a thing anywhere: noenum ponebat rumores ante salutem, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 314 Vahl.):B.pone ante oculos laetitiam senatūs,
Cic. Phil. 2, 45, 115:at te apud eum, di boni! quantā in gratiā posui,
id. Att. 6, 6, 4; cf. id. ib. 5, 11, 6; 6, 1, 22: ponite me ei (Appio) in gratiā, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 5:apud Lentulum ponam te in gratiā,
Cic. Att. 5, 3, 3 B. and K. (Orell. gratiam):se quoque in gratiā reconciliatae pacis ponere,
Liv. 44, 14, 7:in laude positus,
Cic. Sest. 66, 139:aliquem in metu non ponere,
i. e. not to fear, id. Top. 13, 55:virtutum fundamenta in voluptate tamquam in aquā ponere,
id. Fin. 2, 22, 72; cf. id. Pis. 4, 9:aliquid in conspectu animi,
id. de Or. 3, 40, 161; cf.:sub uno aspectu ponere,
Q. Cic. Petit. Cons. 1, 1: ponendus est ille ambitus, non abiciendus, to lay down gently, i. e. close gracefully, Cic. Or. 59, 199:super cor,
to lay to heart, Vulg. Mal. 2, 2.—With in and acc.:te in crimen populo ponat atque infamiam,
Plaut. Trin. 3, 3, 11.—Elliptically: et quidem cum in mentem venit, ponor ad scribendum, when it occurs to Cœsar, he sets me (i. e. my name) to the Senate's decrees, Cic. Fam. 9, 15, 4.—In partic.1.Ponere aliquid in aliquā re, to put or place a thing in something, to cause a thing to rest or depend upon:2.credibile non est, quantum ego in consiliis et prudentiā tuā, quantum in amore et fide ponam,
Cic. Att. 2, 23, 3:spem in aliquo,
id. ib. 6, 1, 11:salutis auxilium in celeritate,
Caes. B. G. 5, 48; cf.:spem salutis in virtute,
id. ib. 5, 34, 2:ut in dubio poneret, utrum, etc.,
regarded as doubtful, doubted, Liv. 34, 5, 3: sed haec haud in magno equidem ponam discrimine, I shall attach no great importance to it, id. prooem. § 8.—In pass.: positum esse in aliquā re, to be based or founded upon, to rest upon, depend upon:ut salutem praesentium, spem reliquorum in vestris sententiis positam esse et defixam putetis,
Cic. Fl. 1, 3; id. Agr. 2, 9, 22:omnia posita putamus in Planci tui liberalitate,
id. Att. 16, 16, F, 2; id. Or. 8, 27:in te positum est, ut, etc.,
id. Att. 16, 16, B, § 8. —To lay out, spend, employ a thing, esp. time, in any thing:3.tempus in cogitatione ponere,
Cic. de Or. 3, 5, 17:si in hac curā vita mihi ponenda sit,
id. Fam. 9, 24, 4:diem totum in considerandā causā,
id. Brut. 22, 87; cf. id. Fam. 5, 21, 1; id. Att. 6, 2, 6:sumptum,
id. Q. Fr. 3, 1, 2; id. Fam. 13, 54 fin.; cf.:totum animum atque omnem curam, operam diligentiamque suam in petitione,
id. Mur. 22, 45:id multo tum faciemus liberius totosque nos in contemplandis rebus perspiciendisque ponemus,
id. Tusc. 1, 19, 44:apud gratissimum hominem beneficium ponere,
id. Fam. 13, 55 fin.:itinera enim ita facit, ut multos dies in oppidum ponat,
id. Att. 11, 22, 2.—To put, place, count, reckon, consider a thing in or among certain things:4.mortem in malis,
Cic. Fin. 3, 8, 29:in beneficii loco,
id. Fam. 15, 4, 12; id. Cat. 2, 9, 20:si quis motus populi factus esset, id C. Norbano in fraude capitali esse ponendum,
id. de Or. 2, 48, 199:in laude,
to regard as praiseworthy, id. Top. 18, 71:in vitiis poni,
to be regarded as a fault, Nep. Epam. 1, 2.—To appoint, ordain, make something:5.leges,
Cic. Verr. 2, 5, 11, § 28:festos laetosque ritus,
Tac. H. 5, 5 fin.:ut male posuimus initia, sic cetera sequentur,
Cic. Att. 10, 18, 2:ne tu in spem ponas me bonae frugi fore,
to hope for, reckon upon, Plaut. Capt. 5, 2, 4 Fleck.: nomen, to apply or give a name (= imponere):sunt enim rebus novis nova ponenda nomina,
Cic. N. D. 1, 17, 44; id. Tusc. 3, 5, 10; Verg. A. 7, 63:qui tibi nomen Insano posuere,
Hor. S. 2, 3, 48: rationem, to furnish an account, to [p. 1397] reckon, Suet. Oth. 7; cf. Col. 1, 3:pecuniae,
Dig. 46, 3, 89.—To make or render vows or votive offerings to the gods:6.Veneri ponere vota,
Prop. 3, 12, 18:nunc ego victrices lauro redimire tabellas, Nec Veneris mediā ponere in aede morer,
Ov. Am. 1, 11, 25:hic ponite lucida Funalia et vectes,
Hor. C. 3, 26, 6:libatum agricolae ponitur ante deo,
Tib. 1, 1, 14; Ov. M. 3, 506:ex praedā tripodem aureum Delphi posuit,
Nep. Paus. 2, 3.—In speaking or writing, to lay down as true, to state, assume, assert, maintain, allege, take for granted, etc.:7.quamobrem, ut paulo ante posui, si, etc.,
Cic. Fam. 1, 9, 21; id. Fin. 2, 31, 100:recte Magnus ille noster, me audiente, posuit in judicio, rem publicam, etc.,
id. Leg. 2, 3, 6: verum pono, esse victum eum;at, etc.,
Ter. Phorm. 4, 3, 25:positum sit igitur in primis, etc.,
Cic. Or. 4, 14:hoc posito atque concesso, esse quandam vim divinam, etc.,
id. Div. 1, 52, 118; cf.:quo posito, et omnium sensu adprobato,
id. Fin. 3, 8, 29; id. Leg. 2, 19, 48:pono satis in eo fuisse orationis atque ingenii,
id. Brut. 45, 165:aliquid pro certo ponere,
Liv. 10, 9 fin.:nunc rem ipsam ponamus quam illi non negant... Est haec res posita, quae ab adversario non negatur,
Cic. Caecin. 11, 32.—Esp.: exemplum ponere, to cite an instance:8.eorum quae constant exempla ponemus,
Cic. Inv. 1, 38, 68:perspicuo et grandi vitio praeditum posuimus exemplum,
id. ib. 1, 47, 88:ab adjunctis antea posui exemplum,
id. Top. 11, 50:horum exempla posui ex jure civili,
id. ib. 14, 58:horum generum ex Cicerone exempla ponamus,
Quint. 5, 11, 11; 6, 3, 108 al.—To set before the mind, represent, describe:9.nec ponere lucum Artifices, nec, etc.,
Pers. 1, 70:pone Tigellinum,
Juv. 1, 155.—To propose, offer, fix upon a theme for discussion (= proponere):10.mihi nunc vos quaestiunculam, de quā meo arbitratu loquar, ponitis?
Cic. de Or. 1, 22, 102; 2, 1, 2:ponere aliquid, ad quod audiam, si tibi non est molestum, volo,
id. Fat. 2, 4; cf.:ponere jubebam, de quo quis audire vellet,
id. Tusc. 1, 4, 7:ponere praemium,
Liv. 39, 17, 1; and impers. pass.:doctorum est ista consuetudo eaque Graecorum, ut iis ponatur, de quo disputent quamvis subito,
id. Lael. 5, 17; so,cum ita positum esset, videri, etc.,
id. Tusc. 3, 22, 54.—To put away, leave off, dismiss, forego, lay down, surrender (= deponere):11.vitam propera ponere,
Plaut. Curc. 4, 3, 4:vitia,
Cic. de Or. 3, 12, 46:dolorem,
id. Tusc. 3, 28, 66: inimicitias, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6:curas,
Liv. 1, 19:metum,
Plin. Ep. 5, 6:iram,
Hor. A. P. 160:moras,
id. C. 4, 12, 25; Ov. F. 2, 816:animos feroces,
Liv. 8, 1:corda ferocia,
Verg. A. 1, 302:vires (flammae),
id. ib. 5, 681:ipsum rudimentum adulescentiae bello lacessentem Romanos posuisse,
had obtained his first experience, Liv. 31, 11 fin.; Suet. Ner. 22; also,tirocinium,
Just. 12, 4, 6:animam,
to lay down life, Vulg. Johan. 10, 15; 17.—Esp., milit. t. t.: arma ponere (= deponere), to lay down arms, yield, surrender:Nepesinis inde edictum ut arma ponant,
Liv. 6, 10, 5:dedi imperatorem, arma poni jubet,
id. 4, 10, 3; cf.:positis armis,
id. 35, 36, 4; id. Epit. 88.—To make, cause to be (eccl. Lat.):12.cornu tuum ponam ferreum,
Vulg. Mich. 4, 13:posuit me desolatam,
id. Thren. 3, 11; with quasi:ponam Samariam quasi acervum,
id. Mich. 1, 6; with in and acc.:posuerunt eam in ruinam,
id. Isa. 23, 13.—To assume, suppose, put a case (of mere suppositions; only late Lat.; cf. 6 supra): pone tamen ab evangelistis scriptum, Ambros. de Fide, 5, 16, 194; Ps.-Quint. Decl. 273.—Hence, pŏsĭtus, a, um, P. a., of localities, placed, situated; situate, standing, lying anywhere:Roma in montibus posita,
Cic. Agr. 2, 35, 96:Delos in Aegaeo mari posita,
id. Imp. Pomp. 18, 55:portus ex adverso urbi positus,
Liv. 45, 5:tumulus opportune ad id positus,
id. 28, 13:urbs alieno solo posita,
id. 4, 17.— Poet.:somno positus = sopitus,
lulled to sleep, Verg. A. 4, 527. -
11 aggregō (ad-g-)
aggregō (ad-g-) āvī, ātus, āre, to add to a flock, bring together in a flock. — Fig., to attach, join, include: te in nostrum numerum, count you one of us: se ad eorum amicitiam, joined their alliance, Cs.—To connect: filium ad patris interitum, i. e. to implicate in. — To collect, bring together, make one body: se: eodem naufragos. -
12 accēnseō
accēnseō —, cēnsus, ēre, to reckon to, count among (rare): accenseor illi, am reckoned one of her attendants, O.* * *accensere, accensui, accensus V TRANSattach as an attendant to; add to -
13 ad-dō
ad-dō didī, ditus, ere [do], to put to, place upon, lay on, join, attach: album in vestimentum, i. e. appear as a candidate, L.: turrim moenibus, O.: me adde fraternis sepulcris, lay me too in my brother's tomb, O.: nomina (alcui), confer, O.: frumentis labor additus, i. e. a blight falls, V.— Hence, fig., to bring to, add to: fletum ingenio muliebri: addere animum (animos), to give courage, embolden: mihi quidem addit animum, T.: animos cum clamore, O.: verba virtutem non addere, impart, bestow, S.: iram, O.: viresque et cornua pauperi, H.: ductoribus honores, V.: spumantia addit Frena feris, puts on, V.: vatibus addere calcar, apply the spur, H.—Esp., to add by way of increase, join, annex: tibi dieculam addo? give a further respite, T.: verbum si addideris, if you say another word, T.: adimunt diviti, addunt pauperi, increase the poor man's little, T.: addam Labienum, will name Lu. too: addita alia insuper ignominia, L.: contumeliam iniuriae, Ph.—Poet.: noctem addens operi, giving also the night to the work, V.: numerum divorum altaribus addit, i. e. adds one to their number, V.: incesto addidit integrum, confounds with, H.: periturae addere Troiae Te, involve you also in, V.: addit opus pigro, gives more work, H.: nugis addere pondus, make much of, H.: laborem ad cottidiana opera, Cs.: ad ter quinos annos unum addiderat, was sixteen years old, O.: multas res novas in edictum, make essential additions to, N.: addunt in spatia, i. e. add course to course, outdo themselves, V.: gradum, L.: addidit, ut, etc. (of an addition to a picture), O.— Introducing a supplementary thought, add to this, consider also, remember too, moreover...: adde istuc sermones hominum: adde hos praeterea casūs, etc., H.: adde huc quod mercem sine fucis gestat, H. — Poet.: Imperiumque peti totius Achaïdos addit, O.: Addit etiam illud, equites non optimos fuisse: satis naturae (vixi), addo, si placet, gloriae. -
14 injungo
in-jungo, xi, ctum, 3, v. a., to join into something.I.Lit.A.To join or fasten into:B.tignos in asseres,
Liv. 44, 5, 4: arborem scrobi, to set or plant into, Pall. Febr. 10, 1;so without scrobi,
id. ib. 1, 6, 5.—To join with, to join, unite, attach to any thing:II.vineas et aggerem muro,
Liv. 37, 26, 8:vineas moenibus,
id. 5, 7, 2:area injuncta domui,
Dig. 2, 57:pondus,
to hang on, Col. 6, 2, 7: nutrienda sarmenta putator injungit, fastens on, i. e. does not cut off, Pall. 1, 6, 9.— Transf.:injungere marem feminae,
Col. 6, 37, 2.—Trop.A.To inflict, occasion, bring upon (syn. impono):B.civitatibus aeternam servitutem,
Caes. B. G. 7, 77:alicui novum laborem,
Liv. 5, 4, 3:alicui onus,
id. 26, 35, 9:alicui leges,
id. 39, 37, 8:injuriam a nobis repulsam aliis,
id. 3, 65, 11:ignominiam alicui,
id. 8, 32, 15:delectus,
Tac. Agr. 15:tributum,
id. G. 25: sibi tormentum, to torment one ' s self, Plin. Pan. 86, 1.—To lay or impose upon as a burden; to charge, enjoin (syn. mando):alicui munus comitiorum habendorum,
Liv. 3, 35, 7; cf.:injuncta imperii munera,
Tac. Agr. 13:injuncta militia,
Liv. 32, 3, 4:quid a te jucundius mihi potuit injungi, quam, etc.,
Plin. Ep. 2, 18, 1:nova alicui,
id. Pan. 94, 2:mihi Bassus injunxerat ut, etc.,
id. Ep. 4, 9, 4; 4, 13, 11:injungo mihi ut,
I have determined, id. ib. 10, 55:alicui superlationem,
Val. Max. 6, 9, n. 12: nec sibi ullius rei moram necessitatemque injungebat, quin, etc., i. e. permitted nothing, however pressing, to hinder, etc., Auct. B. Alex. 44, 5:jusjurandi religionem,
to impose the obligation of an oath, Gai. Inst. 4, 181. -
15 innecto
in-necto, nexŭi, nexum, 3 (innectier for innecti, Prud. Psych. 375), v. a., to tie, join, bind, attach, connect, or fasten to, together, or about.I.Lit.:II.paribus palmas amborum innexuit armis,
Verg. A. 5, 425:colla auro,
id. ib. 8, 661:tempora sertis,
to deck, garland, Ov. Tr. 5, 3, 3:fauces laqueo,
to encircle, id. M. 10, 378:colla lacertis,
id. ib. 11, 240:bracchia collo,
Stat. Th. 4, 26:ambos innectens manibus,
id. ib. 1, 511:mancipia compedibus,
Col. 11, 1, 22: innecti cervicibus, to fasten upon, cling to, or embrace the neck, Tac. H. 4, 46; cf.:tunc placuit caesis innectere vincula silvis,
Luc. 2, 670; v. Orelli ad Hor. Epod. 17, 72.— With acc.:nodos et vincula rupit, Queis innexa pedem malo pendebat ab alto,
Verg. A. 5, 511:vipereum crinem vittis innexa cruentis,
id. ib. 6, 281.—Trop.A.In gen., to connect one thing with another, adduce or devise successively, weave, frame, contrive:B.causas innecte morandi,
Verg. A. 4, 51:moras,
Stat. Th. 5, 743:fraudem clienti,
Verg. A. 6, 609.—In partic.1. 2. -
16 insero
1. I.Lit.:II.frumentum,
Col. 5, 7, 3:pirum bonam in pirum silvaticam,
to ingraft, graft, Varr. R. R. 1, 40, 5:vitem,
Col. Arb. 8, 2:fissā modo cortice virgam Inserit,
Ov. M. 14, 631; Hor. Epod. 2, 12:inseritur et nucis arbutus horrida fetu,
Verg. G. 2, 69 Forbig. ad loc.; so,cum Vergilius insitam nucibus arbutum dicat,
Plin. 15, 15, 17, § 57. —Trop., to implant:A.num qua tibi vitiorum inseverit olim Natura,
Hor. S. 1, 3, 35:remedia herbis invisis,
Plin. 22, 6, 7, § 15:animos corporibus,
to unite, Cic. Univ. 12, 38.—Hence, insĭtus, a, um, P.a., ingrafted, grafted.Lit.:2.arbor,
Col. Arb. 20, 2:mala,
Verg. G. 2, 33.—Transf., of animals:III.discordantem utero suo generis alieni stirpem insitam recipere,
a hybrid, Col. 6, 36, 2.— Subst.: insĭtum, i, n., a graft, scion, Col. 5, 11, 8.—Trop., implanted by nature, inborn, innate, natural:2.O generosam stirpem et tamquam in unam arborem plura genera, sic in istam domum multorum insitam atque illigatam sapientiam,
Cic. Brut. 58, 213: reliqua est ea causa, quae non jam recepta, sed innata;neque delata ad me, sed in animo sensuque meo penitus affixa atque insita est,
id. Verr. 2, 5, 53, § 139:Deorum cognitiones,
id. N. D. 1, 17, 44:tam penitus insita opinio,
id. Clu. 1, 4:notio quasi naturalis atque insita in animis nostris,
id. Fin. 1, 9, 31:menti cognitionis amor,
id. ib. 4, 7, 18:hoc naturā est insitum, ut,
id. Sull. 30, 83:feritas,
Liv. 34, 20, 2.— In gen., taken in, incorporated, admitted, adopted:ex deserto Gavii horreo in Calatinos Atilios insitus,
Cic. Sest. 33, 72:insitus et adoptivus,
Tac. A. 13, 14.in-sĕro, sĕrŭi, sertum, 3, v. a. [in-, 2. sero], to put, bring, or introduce into, to insert (class.); constr. with in and acc., or with dat.I.Lit.A.In gen.:B.collum in laqueum,
Cic. Verr. 2, 4, 17, § 37; id. de Or. 2, 39, 162:oculos in pectora,
Ov. M. 2, 94:caput in tentoria,
Liv. 8, 36, 6:gemmas aureis soleis,
Curt. 9, 1, 29:falces longuriis,
Caes. B. G. 3, 14:subtegmen radiis,
Ov. M. 6, 56:in avium nidis aliquid,
Plin. 24, 19, 113, § 174.—In partic., to ingraft: quidquid inserueris, vimine diligenter ligato, Col. Arb. 8, 2:II.surculus insertus,
id. ib. 3.—Trop., to bring into, introduce, to mix or mingle with:amputanda plura sunt illi aetati, quam inserenda,
Cic. Cael. 31, 76:jus est, quod non opinio genuit, sed quaedam innata vis inseruit,
id. Inv. 2, 53, 161:historiae jocos,
Ov. Tr. 2, 444:querelas,
Tac. H. 1, 23:adeo minimis etiam rebus prava religio inserit Deos,
Liv. 27, 23, 2:contiones directas operi suo,
Just. 38, 3:tantae rerum magnitudini hoc inserere,
Vell. 2, 107, 1:haec libello,
Suet. Dom. 18: manus, to set one ' s hands to, Luc. 8, 552:liberos sceleri,
to draw into, involve in crime, Sen. Thyest. 322:nomina alienae gentis Aeacidis,
Ov. M. 13, 33; cf.:ignobilitatem suam magnis nominibus,
Tac. A. 6, 2: se, to mingle with, join, engage in:inserentibus se centurionibus,
id. H. 2, 19:se turbae,
Ov. A. A. 1, 605:se bellis civilibus,
id. M. 3, 117: civium numero, to reckon or enroll among, Suet. Aug. 42:Liviorum familiae,
id. Tib. 3:stellis et concilio Jovis,
Hor. C. 3, 25, 6:aliquem vitae,
i. e. to preserve alive, Stat. S. 5, 5, 72: nomen famae, to attach to fame, i. e. to render celebrated, Tac. Or. 10. -
17 pendo
pendo, pĕpendi, pensum, 3 (pendissent, for pependissent, Liv. 45, 26 fin.:I. A.penderit for pependerit,
Paul. Nol. Carm. 14, 122), v. a. and n. [etym. dub.; cf. root sphad-, sphendonê, a sling; Lat. funda].— Lit., to cause to hang down, to suspend; esp. of scales in weighing.Lit. (very rare: syn. penso, expendo): unumquodque verbum staterā aurariā pendere, Varr. ap. Non. 455, 21: da pensam lanam, Titin. ap. Non. 369, 21; Plin. 19, 3, 15, § 39, read repensum: aere gravi cum uterentur Romani, penso eo, non numerato debitum solvebant, Fest. s. v. pendere, p. 208 Müll.:2.pensas examinat herbas,
Ov. M. 14, 270.—Transf., to pay, pay out (because, in the earliest times, payments were made by weighing out the metals; v. in the preced. the passage from Fest.;B.class.): militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant,
Varr. L. L. 5, § 182 Müll.:Achaei ingentem pecuniam pendunt L. Pisoni quotannis,
Cic. Prov. Cons. 3, 5; id. Att. 12, 25, 1:vectigal populo Romano,
Caes. B. G. 5, 23:vectigal,
Liv. 25, 8:tributum pro navibus,
Tac. A. 13, 51:pretium,
id. ib. 2, 87:coria boum in usus militares,
id. ib. 4, 72:mercedem alicui,
Juv. 3, 15.— Absol.:pro pabulo pendunt,
pay, Plin. 12, 14, 32, § 65.— Impers. pass.:iterumque imperii nostri publicanis penditur,
Plin. 12, 14, 32, § 65.—As punishments consisted of fines in money or cattle: pendere poenas, supplicia, etc., signified to pay, suffer, undergo a penalty:pendere poenas solvere significat,
Fest. p. 268 Müll.:Syrus mihi tergo poenas pendet,
Ter. Heaut. 4, 4, 6:maximas poenas pendo temeritatis meae,
Cic. Att. 11, 8, 1:satis pro temeritate unius hominis suppliciorum pensum esse,
Liv. 34, 61:capitis poenas,
Ov. F. 3, 845:poenas violatae religionis sanguine et caedibus,
Just. 8, 2, 4:magna supplicia perfidiae,
id. 11, 4, 2:crimen, culpam,
Val. Fl. 4, 477.—Rarely in this signif. absol., to suffer any thing ( poet.):tuis nam pendit in arvis Delius,
Val. Fl. 1, 445.—Trop.1.To weigh mentally, to ponder, consider, deliberate upon, decide (class.;b.syn.: pensito, trutinor): vos eam (rem) suo, non nominis pondere penditote,
Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1:in philosophiā res spectatur, non verba penduntur,
id. Or. 16, 51:causam ex veritate,
id. Quint. 1, 5:rem levi conjecturā,
id. Rosc. Am. 22, 62.—To value, esteem, regard a thing; with gen. of the value (mostly ante-class. and poet.):2. II.neque cum me magni pendere visum'st,
Plaut. Curc. 2, 2, 12:aliquem,
Ter. Ad. 5, 4, 25:quem tu vidisse beatus Non magni pendis,
Hor. S. 2, 4, 93:nec jam religio divum neque numina magni Pendebantur,
Lucr. 6, 1277:unice unum plurimi pendit,
Plaut. Bacch. 2, 2, 29:te volturium vocant: Hostisne an civis comedis, parvi pendere,
id. Trin. 1, 2, 64 sq.:nequam hominis ego parvi pendo gratiam,
lightly esteem, id. Bacch. 3, 6, 29; so,parvi,
Ter. And. 3, 2, 46; id. Heaut. 4, 3, 37; id. Hec. 3, 5, 63:minoris pendo tergum illorum, quam meum,
care less for, Plaut. Most. 4, 1, 29:aliquem minoris,
id. ib. 1, 3, 58:aliquem nihili,
id. ib. 1, 3, 88:nihili,
id. Men. 5, 7, 4; id. Trin. 3, 1, 6; Ter. Ad. 3, 4, 6; cf.:non flocci pendere,
Ter. Eun. 3, 1, 21:sese experturum, quanti sese penderem,
Plaut. Truc. 2, 4, 44:tu illum numquam ostendisti quanti penderes,
Ter. Heaut. 1, 1, 103.—Neutr., to weigh ( poet. and in post-Aug. prose):A.tantundem pendere par est,
Lucr. 1, 361:talentum ne minus pondo octoginta Romanis ponderibus pendat,
Liv. 38, 38, 13; Plin. 9, 15, 17, § 44; id. 30, 48 fin., § 93; id. 18, 7, 12, § 66; id. 31, 6, 31, § 58 (in Sen. Ep. 66, 30, read pendent).—Hence, pensus, a, um, P. a., lit. weighed; hence, trop., esteemed, valued, prized, dear (as P. a. not in Cic. or Cæs.):utra condicio pensior, Virginemne an viduam habere?
Plaut. Stich. 1, 2, 61: ut nihil quicquam esset carius pensiusque nobis quam nosmetipsi, Taurus ap. Gell. 12, 5, 7.—Esp., as subst.: pensum, i, n., something weighed.Weight, consideration, scruple, importance, only in gen. sing.: nihil pensi habere aliquid, to lay no weight or stress upon a thing, to attach no value to, be indifferent to, care nothing about:B.sua parvi pendere, aliena cupere,... nihil pensi neque moderati habere,
Sall. C. 12, 2:nihil pensi neque sancti habere,
id. J. 41, 9:neque id quibus modis assequeretur, quicquam pensi habebat,
id. C. 5, 6:prorsus neque dicere, neque facere quicquam pensi habebat,
id. ib. 23, 2:nihil pensi habuit, quin, etc.,
Suet. Dom. 12; id. Ner. 34:ut neque fas neque fidem pensi haberet,
Tac. A. 13, 15: aliquid ratum pensumque habere, Att. Capitol. ap. Gell. 13, 12, 2. —So, non pensi ducere (very rare), Val. Max. 2, 9, 3.—Also, non adest or est alicui pensi: nec mihi adest tantillum pensi jam, quos capiam calceos, I don't care in the least, am perfectly indifferent, Plaut. Truc. 4, 2, 52:sed illis nec quid dicerent, nec quid facerent, quicquam umquam pensi fuisse,
they never cared at all, Liv. 34, 49:quibus si quicquam pensi umquam fuisset, non ea consilia de republicā habuissent,
if they had ever had regard for any considerations, Sall. C. 52, 34. —Prop., the wool weighed out to a slave to spin in a day; hence, a day's work in spinning, and, in gen., spinning, a spinner's task.1.Lit. (mostly ante-class. and poet.):2.pensum facere,
Plaut. Merc. 2, 3, 63; id. Men. 5, 2, 45:nocturna carpentes pensa puellae,
Verg. G. 1, 391:carmine quo captae dum fusis mollia pensa Devolvunt, etc.,
id. ib. 4, 348:famulasque ad lumina longo Exercet penso,
id. A. 8, 412; Prop. 3, 15, (4, 14), 15:castrensia,
i. e. for military garments, id. 4 (5), 3, 33:pensa manu ducunt,
Juv. 12, 65:lanificam revocas ad sua pensa manum,
Ov. Am. 1, 13, 24; id. H. 3, 75; Just. 1, 3, 2.— Poet., a thread spun by the Fates:durae peragunt pensa sorores,
Sen. Herc. Fur. 181:jamque in fine dies et inexorabile pensum Deficit,
Stat. S. 3, 3, 172: mortale resolvere, to unbind his mortal thread, i. e. to make him immortal, Calp. Ecl. 4, 137.—Trop., a charge, duty, office (so in Cic.; cf.:ministerium, munus, officium): pensum meum lepide accurabo,
Plaut. Bacch. 5, 2, 33; cf.:meum confeci,
id. Pers. 2, 4, 1:absolvere,
to perform one's duty, Varr. R. R. 2, 2:me ad meum munus pensumque revocabo,
Cic. de Or. 3, 30, 119; id. Verr. 2, 3, 46, § 109:nominis familiaeque,
Liv. 4, 52:operis sui peragere,
Col. 3, 10, 7.—Hence, adv.: pensē, carefully, considerately (post-class.): pensius, Flav. ap. Symm. Ep. 2, 34.
См. также в других словарях:
Attach — At*tach , v. t. [imp. & p. p. {Attached}; p. pr. & vb. n. {Attaching}.] [OF. atachier, F. attacher, to tie or fasten: cf. Celt. tac, tach, nail, E. tack a small nail, tack to fasten. Cf. {Attack}, and see {Tack}.] 1. To bind, fasten, tie, or… … The Collaborative International Dictionary of English
attach — at·tach vb [Anglo French attacher to lodge (an action in court), seize (a person or property) by legal authority, from Old French atachier to fasten, fix, alteration of estachier, from estache stake] vt 1: to obtain a court order against… … Law dictionary
attach — at‧tach [əˈtætʆ] verb [transitive] 1. if conditions are attached to an agreement, they are added to it and made a part of it: • The US government has attached conditions to economic aid. 2. if there are benefits, rights etc attached to something … Financial and business terms
Attach'e — At ta*ch[ e] , n. [F., p. p. of attacher. See {Attach}, v. t.] One attached to another person or thing, as a part of a suite or staff. Specifically: One attached to an embassy. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
One Big Union (concept) — The One Big Union is a concept which emerged in the late 19th and early 20th centuries amongst working class trade unionists. Unions initially organised as craft or trade unions. Workers were organized by their skill: carpenters, plumbers,… … Wikipedia
attach */*/ — UK [əˈtætʃ] / US verb Word forms attach : present tense I/you/we/they attach he/she/it attaches present participle attaching past tense attached past participle attached 1) a) [transitive] to fasten or join one thing to another attach something… … English dictionary
attach — at|tach W2S2 [əˈtætʃ] v [Date: 1300 1400; : Old French; Origin: atachier, estachier, from estache sharp post ] 1.) [T] to fasten or connect one object to another = ↑fix attach sth to sth ▪ Attach a recent photograph to your application form. ▪ a… … Dictionary of contemporary English
attach — at|tach [ ə tætʃ ] verb ** 1. ) transitive attach to to fasten or join one thing to another: Attach the rope to the branch of a tree. There was a message attached to the flowers. a ) to send something with something else, for example an extra… … Usage of the words and phrases in modern English
attach — verb (T) 1 CONNECT to connect one thing to another: attach sth to: Attach a recent photograph to your application form. | be attached to: a small battery attached to a little loudspeaker | The web was only attached to the leaf by one thread. 2… … Longman dictionary of contemporary English
attach*/ — [əˈtætʃ] verb [T] 1) attach sth to sth to fasten one thing to another Attach the rope to the branch of a tree.[/ex] 2) to send another document with a letter or an email I attach a copy of his reply.[/ex] 3) be attached to if one thing is… … Dictionary for writing and speaking English
Attach rate — The attach rate of a product represents how many complementary products are sold for each primary product. For example, the average number of DVD discs (complementary product) purchased for each DVD player (primary product) sold, or the number of … Wikipedia